Những chất liệu từ thực vật đi đầu ngành thời trang bền vững

Vải làm từ bã táo, tơ chuối, nho, tảo biển… là những loại chất liệu từ thực vật, không chứa nhựa và có thể phân hủy sinh học đi đầu ngành thời trang bền vững.

Vài năm trở lại đây, chất liệu bền vững được xem là xu hướng trong ngành thời trang. Rất nhiều công ty công nghệ sinh học cho ra đời với vật liệu làm từ thực vật, thân thiện với môi trường, không chứa nhựa, kim loại, khoáng chất, chất màu tổng hợp và chất tạo màu, không độc hại với môi trường sống và có thể phân hủy sinh học. Những loại vải từ sợi thực vật hướng tới mục tiêu chung là giải quyết bài toán rác thải khổng lồ mà ngành công nghiệp thời trang mang đến.

Năm 2021, Charlotte McCurdy đã bắt tay Phillip Lim tạo ra mẫu váy làm bằng sequin tảo biển dựa trên nền tảng phát triển một màng nhựa sinh học làm hoàn toàn từ tảo biển vĩ mô, loại bỏ và cô lập carbon từ khí quyển, làm cho vật liệu tạo ra là carbon âm. Các lá nhựa sinh học này được khâu vào một lớp vải làm từ sợi thực vật giúp bộ váy không chứa các chất dẫn xuất từ ​​dầu thô như sợi tổng hợp, thuốc nhuộm và sequins nhựa.

Nhà thiết kế người Hà Lan Aniela Hoitink đã chế tạo vải MycoTEX từ nhiều sợi nấm nhỏ màu trắng kết hợp với nhau. Quy trình sản xuất vải từ sợi nấm không cần dùng đến PU, PVC hay bất kỳ loại hóa chất nào, tiêu thụ ít nước và thải ít carbon. Trang phục làm từ loại vải này có thể co giãn ba chiều, khi sờ vào vẫn cho cảm giác mềm, dẻo, thay thế da thuộc động vật.  Đặc biệt, sau khi sử dụng trang phục có thể được dùng làm phân bón.

Tiến sĩ Carmen Hijosa hợp tác với công ty vật liệu Ananas Anam tạo ra vải Pinatex làm từ sợi cellulose có trong phụ phẩm lá dứa. Các sợi cellulose được kết nối lại với nhau để trở thành một loại vải thoáng khí, bền, nhẹ và khá linh hoạt, tự phân hủy sinh học, thân thiện với môi trường. Một mét vải Pinatex cần khoảng 480 lá dứa – thấp hơn so với chi phí sản xuất da động vật.

Công ty Vega thì sản xuất da từ vỏ, hạt và cuống nho bị loại bỏ trong quá trình sản xuất rượu vang có thể tiết kiệm nước, loại bỏ lượng carbon thải ra môi trường. Năm 2017, nhà thiết kế Tiziano Guardini đã dùng chất liệu này thiết kế nên bộ đầm dạ hội và giành giải thưởng Global Change.

Vải cam là sản phẩm độc quyền của thương hiệu Orange Fiber, được tạo nên từ những sợi cellulose, tương tự tơ tằm, có thể kết hợp với các chất liệu khác,  mềm mại, có thể chỉnh mờ đục hoặc sáng bóng.

Vải tơ sen lần đầu tiên ra đời ở In Paw Khon, Myanmar, năm 2017, nghệ nhân Phan Thị Thuận ở Hà Nội là người đầu tiên thực hiện thành công dệt lụa từ tơ sen.  Vải được nhuộm hoàn toàn bằng màu từ lá, củ và quả sen, vô cùng thân thiện môi trường. Vải tơ sen có nhiều ưu điểm như co giãn tốt, bề mặt mộc mạc, mùi thơm nhẹ, đem lại cảm giác ấm áp vào mùa đông, thoáng mát vào mùa hè.

Vải chuối do thương hiệu ba lô Thụy Sĩ QWSTION hợp tác với công ty dệt của Đài Loan sáng chế, được gọi là Bananatex. Vải chuối được làm hoàn toàn từ giống chuối Abacá được trồng hữu cơ tại các đảo ở Philippines, không thấm nước nhờ lớp phủ sáp ong tự nhiên và đã qua xử lý, không chứa PFC, siêu bền, túi xách vải chuối có  thể phân hủy sinh học và tái chế.

Công ty Beyond đã tận dụng nguyên liệu thừa gồm lõi và vỏ táo trong sản xuất nước ép và rượu táo tại Đan Mạch để cho ra loại vải thuần chay. Các phần của quả táo được nghiền ra, trộn cùng cao su tự nhiên, đắp lên một tấm nền làm từ bông hoặc sợi gỗ, tạo ra vải ba lớp có thể tách rời.

>> Xem thêm: Những mẫu túi xách da thuần chay đậm tính thời trang

Hai nhà sáng lập công ty Desserto là Adrián López Velarde và Marte Cázarez đã  cho ra đời loại da làm từ lá xương rồng tai thỏ ở Mexico sau 2 năm nghiên cứu. Quá trình sản xuất loại vải thuần chay từ xương rồng tiết kiệm nước hơn rất nhiều so với da động vật.

Vải dệt từ những phế phẩm bã đậu nành được Henry Ford phát minh năm 1941 và bắt đầu phổ biến từ năm 2003. Vải thuần chay dệt từ phế phẩm bã đậu nành chứa những protein có nguồn gốc từ vỏ đậu nành, vải có độ đàn hồi cao, khả năng xếp nếp đẹp, thoáng khí. Hiệ nay đang rất được ưa chuộng trong sản xuất đồ thể thao và những loại trang phục bó sát.

Trên đây là những loại chất liệu vải thuần chay được sản xuất từ thành phần chính là thực vật, thân thiện với môi trường. Ngoài chất liệu có nguồn gốc từ thực vật, vẫn còn nhiều nhánh vật liệu bền vững khác đang dần dần thay đổi nền thời trang gây hại cho môi trường trước đây.